Tussen juli en september trokken tientallen natuurliefhebbers langs de oevers van de IJssel tijdens een reeks bijzondere excursies. Natuur en Milieu Overijssel organiseerde deze excursies samen met verschillende natuurorganisaties. Deelnemers ontdekten de diversiteit aan graslanden, rivierbossen en natuurvriendelijke oevers.
Het leefgebied van dieren en planten verbeteren
Langs de IJssel wordt volop gewerkt aan het verbeteren van de riviernatuur en waterkwaliteit. Doel: het leefgebied van planten en dieren versterken en de rivier toekomstbestendig maken. Rijkswaterstaat voert in dit gebied maatregelen uit in het kader van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Dat gebeurt onder andere door hardstenen oevers te vervangen door natuurvriendelijke oevers. Dit zijn oevers met een geleidelijke overgang tussen land en water, waar natuurlijke processen de ruimte krijgen. Ze bieden ruimte voor waterplanten om te groeien en vormen een veilig opgroei- en leefgebied voor vissen en andere dieren.
Excursies langs natuurvriendelijke oevers
Tijdens de excursies bezochten de deelnemers samen met gids Ernst Rijsdijk, omgevingsmanager bij Rijkswaterstaat, een natuurvriendelijke oever nabij Wijhe. Rijsdijk vertelde hoe een natuurvriendelijke oever wordt aangelegd en welke dier- en plantsoorten daarvan profiteren.
Onder leiding van Jos Spier, ecoloog bij Waardenburg Ecology, maakten de deelnemers vervolgens kennis met verschillende manieren van ‘monsteren’. Met een hark aan een touw werden waterplanten gevangen en met een schepnet onderwaterinsecten verzameld. Met materialen als determinatieboeken (een gids om planten, insecten, of andere organismen te identificeren), uitzoekbakken, een loep en een smal aquarium gingen de deelnemers zelf aan de slag om te ontdekken welke waterplanten en dieren er in de oever leven. Hierdoor konden ze goed zien welke positieve effecten een natuurvriendelijke oever heeft op het onderwaterleven.
Herstel van de riviernatuur
De afgelopen jaren zijn op meerdere plekken langs de IJssel natuurvriendelijke oevers aangelegd. Ook voor de komende jaren staan er nog verschillende projecten op de planning (zie: Maatregelen | Samenwerken aan Riviernatuur). Omdat ecologische processen tijd nodig hebben, duurt het meestal zeven tot elf jaar voordat een natuurvriendelijke oever volledig tot ontwikkeling komt. De oever bij de loswal in Wijhe, die in 2016 is aangelegd, laat inmiddels goed zien hoe de natuur zich herstelt.
Samen voor een sterke IJssel
De excursies zijn onderdeel van een breder programma waarin verschillende partijen samenwerken aan het herstel en behoud van kwetsbare natuur in de IJsseluiterwaarden. Met de excursies willen de betrokken organisaties inwoners en bezoekers dichter bij de natuur brengen en laten zien hoe er gewerkt wordt aan een gezonde rivier met ruimte voor planten en dieren.