Ingenieursbureau Arcadis werkt op dit moment in opdracht van Rijkswaterstaat verschillende maatregelen uit voor het verbeteren van de ecologische waterkwaliteit in en langs de Maas. Voor 7 locaties is eerder een zogenoemde Kennisgeving Voornemen en Participatie gepubliceerd, waaronder ‘Geul De Weerd-Reuver’. De brede omgeving kon daarop tot en met 26 september 2023 meedenken. 

Ligging
Het maatregelgebied ligt op de rechteroever van de Zandmaas ten westen van Reuver, tussen rivierkilometer 95.5 en 96.5. Deze strook langs de Maas valt behalve onder de gemeente Beesel, deels ook onder de gemeente Peel en Maas, ook al bevindt die zich  vooral aan de overkant van de rivier. Dit is historisch zo gegroeid.

Afstemming
In 2021 is Rijkswaterstaat het initiatief voor deze maatregel gestart, in overleg met onder meer de gemeente Peel en Maas, gemeente Beesel, Staatsbosbeheer en waterschap Limburg. Ook zijn bij de particuliere grondeigenaren en -gebruikers en andere direct belanghebbenden relevante aandachtspunten over het gebied opgehaald. 

Oplossingsrichting
In deze uiterwaard bevindt zich het restant van een oude Maasloop, die deels nog water bevat en begroeid is met wilgen en moerasvegetatie. Het plan is deze verlande geul nieuw leven in te blazen en nog meer natuurwaarde te geven. Daarvoor wordt de waterloop in zuidwestelijke richting verlengd. Er ontstaat dan in totaal een 900 meter lange ondiepe geul die wordt gevoed met helder grondwater (kwel) dat afstroomt uit de naastgelegen hogere terrasrand.

Dit vormt een aantrekkelijk leefgebied voor flora en fauna die van rustig en schoon water houden. Te denken valt aan rossig fonteinkruid, holpijp, moeraszegge, waterzuring en riet. En waterdiertjes (macrofauna) zoals de duikerwants en de libellensoorten glassnijder en variabele waterjuffer. Typerend voor kwelmilieus is ook dat er amfibieën voorkomen. Poel- en heikikkers en kamsalamanders zijn er bijvoorbeeld vaak te vinden.

Aan de noordkant, dicht bij de Maas en langs het wilgenbosje, is het de wens de bestaande geul ook breder te maken. Dat gebeurt dan door het omringende grasland ondiep af te graven. Zo kan op die plek een moerassige zone tot ontwikkeling komen. De beoogde geul gaat afwateren op de Maas via een nieuw aan te brengen drempel aan bovenstroomse, noordelijke, zijde. Bevers behouden hun plek in het gebied. Ze helpen met hun dammen het waterpeil in de geul en moeraszone op natuurlijke wijze te regelen. 

Verder is het de bedoeling om de huidige riooloverstort, die nu uitkomt in een afvoersloot, te verleggen. De sloot wordt dan onderdeel van de nieuwe natuurinrichting rond het wilgenbosje verliest dus zijn functie.

Het maatregelgebied Geul De Weerd-Reuver, van noord naar zuid gezien, met links Reuver in beeld. Foto: ©Studio Retouched

Welke locaties vallen nog meer onder deze Kennisgeving?
De andere 6 locaties uit de Kennisgeving zijn Geul Hansummerwerd-Oude Maasarm in de gemeente Roermond en 5 maatregelen in de gemeente Maasgouw: Geul Brandt, Oever Brandt-Visvijver, Geul Molensteen, Oever Laak en Geul Laakerweerd. Meer informatie over die locaties is te vinden via de klikbare kaart.

Verdere stappen
Ingenieursbureau Arcadis stelt de komende tijd voor alle 7 maatregelen een ontwerpnotitie op en houdt daarbij zo goed mogelijk rekening met eventuele archeologische, landschappelijke en cultuurhistorische waarden, beschermde plant- en diersoorten en wensen uit de omgeving. De stap daarna is het publiceren van het Ontwerp Projectbesluit Omgevingswet door Rijkswaterstaat. De plannen worden dan voor iedereen openbaar toegankelijk ter inzage gelegd. In die periode is het mogelijk een zienswijze in te dienen. Als de terinzagetermijn bekend is, informeert Rijkswaterstaat daar over, onder meer via deze website.

Na publicatie van het definitieve Projectbesluit volgt de beroeptermijn. Uiterlijk december 2027 moeten de werkzaamheden zijn uitgevoerd.

Kaderrichtlijn Water
Deze maatregelen zijn onderdeel van een groter ecologisch herstel­programma voor de Maas vanuit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Rijkswaterstaat werkt al sinds 2009 samen met andere partijen aan het natuurvriendelijk inrichten van oevers, beekmondingen en uiterwaarden langs de rivier. Zo ook in de regio Beesel, waar de Maasoever op een aantal plekken is ‘ontsteend’ en onder meer de Schelkensbeek en Huilbeek aantrekkelijker zijn gemaakt voor het waterleven.  

Naast de plannen voor de oude Maasloop is er in de buurt van Reuver nog een project in voorbereiding: Geul Rijkelse Bemden. Het ontwerp daarvan is inmiddels klaar, met als volgende stap het publiceren van het Ontwerp Projectplan Waterwet. Als dit ter inzage ligt, kunnen belanghebbenden een zienswijze indienen. Als het zo ver is, informeert Rijkswaterstaat daar over.

Meer weten?
Meer informatie over de maatregelen van Rijkswaterstaat voor ecologisch herstel van de Maas is te vinden op www.rijkswaterstaat.nl/maasoevers, via de nieuwsbrief en in deze brochure. Of bel voor vragen met de publieksinformatielijn van Rijkswaterstaat 0800-8002 (gratis).