Aannemer Martens en Van Oord heeft begin 2022 in opdracht van Rijkswaterstaat een natuurvriendelijke oever gerealiseerd in het Drongelens Kanaal. Het gaat om de oostzijde van de Maasmonding, die over een lengte van 220 meter opnieuw is ingericht. Met name vissen, en dat vooral jonge alen, zullen hier van profiteren, maar ook waterplanten en waterdiertjes hebben een beter leefgebied gekregen. Lees meer hierover in het artikel Geleiderail voor jonge aal.

De rechteroever is over een lengte van 220 meter natuurvriendelijker gemaakt. De vlonders van de hengelsporters liggen hier klaar om te worden aangebracht. Foto: ©Pulles en Pulles

Rustig en ondiep water
De oude palen voor de oever zijn vervangen door een nieuwe rij palen. Met daarin openingen waar vissen doorheen kunnen zwemmen. Achter de palenrij is een deel van de oever flauw afgegraven. Zo is een rustige ondiepe zone ontstaan. Behalve voor vissen is dat ook een geschikt leefgebied voor zoetwatermosselen en waterplanten als gele plomp, egelskop en fonteinkruiden. Dit deel is afgerasterd, zodat het aangeplante riet op de oever ongestoord kan groeien. Op deze palenrij zijn door Sportvisserij Zuidwest-Nederland vlonders voor viswedstrijden aangebracht. 

Onderste deel van de foto: dwars op de plas-draszone zijn de vlonders voor hengelsportwedstrijden te zien. Foto: ©Pulles en Pulles

Geleiderail
Ook in de zwaaikom van de jachthaven is een rij houten palen aangebracht, met daarachter een ecologisch gunstige zandlaag. Zo’n ‘geleiderail’ moet er voor zorgen dat jonge palingen (glasaal) gemakkelijker vanuit de Maas naar de aalgoot van gemaal Gansoyen kunnen zwemmen. De aalgoot is in beheer bij waterschap Aa en Maas.

Via de nieuwe oever kunnen jonge palingen (glasaaltjes) makkelijker naar de ingang van de aalgoot bij gemaal Gansoyen zwemmen (hier nog zonder de vlonders voor viswedstrijden). Foto: ©Pulles en Pulles

Blauwe knooppunten
Deze maatregel volgt uit de Europese Kaderrichtlijn Water. Daarin hebben alle landen van de Europese Unie afspraken gemaakt over het verbeteren van de ecologische kwaliteit van onze oppervlakte- en grondwateren. Ook een goede verbinding tussen de Maas en haar zijwateren hoort daarbij. Vissen moeten ongehinderd heen en weer kunnen zwemmen, op zoek naar voedsel en plekken om te paaien of op te groeien. Daarom werken Rijkswaterstaat en de waterschappen aan het herstel van die ‘blauwe knooppunten’, waaronder het Drongelens Kanaal.

Afstemming en vergunningen
Het ontwerp van deze maatregel is afgestemd met de Gemeente Waalwijk, Waterschap Aa en Maas, Provincie Noord-Brabant en WSV De Bergse Maas. 
Na het doorlopen van de gebruikelijke wettelijke procedures zijn de volgende vergunningen voor dit project definitief verleend: omgevingsvergunning door de gemeente Waalwijk, watervergunning door Waterschap Aa en Maas en het projectplan Waterwet door Rijkswaterstaat Zuid-Nederland.

Onderdeel groter pakket
De werkzaamheden bij het Drongelens Kanaal maken onderdeel uit van een groter pakket van 10 maatregelen verspreid over meerdere Maasgemeenten. De opdracht voor de uitvoering is gegund aan Martens en Van Oord. Het gehele pakket zal naar verwachting in 2022 klaar zijn.

Horizon 2027
De afgelopen jaren is vanuit de Europese Kaderrichtlijn Water al zo’n 100 km aan natuurvriendelijke oevers langs de Maas gerealiseerd. Ook zijn er 15 ondiepe geulen aangelegd en 28 beekmondingen aantrekkelijker gemaakt voor waterplanten en –dieren die van nature bij de Maas horen. Maar het werk is nog niet klaar. Tot en met 2027 staat er nog een aanzienlijke vervolgopgave op het programma. Zo onderzoekt ingenieursbureau Arcadis momenteel voor Rijkswaterstaat in de regio Waalwijk of het haalbaar is de Capelsche Uiterwaard in te richten als geschikt leefgebied voor riviergebonden planten en dieren. Dat gebeurt in overleg met de direct betrokkenen, zoals de gemeente, waterschappen en de diverse grondeigenaren. 

Meer weten?
Meer informatie over de maatregelen van Rijkswaterstaat voor ecologisch herstel van de Maas is te vinden op www.rijkswaterstaat.nl/maasoevers, via de nieuwsbrief en in deze brochure. Of bel voor vragen met de publieksinformatielijn van Rijkswaterstaat 0800-8002 (gratis).