Samen verhogen we de natuurwaarde van de Elster Buitenwaarden

Samen verhogen we de natuurwaarde van de Elster Buitenwaarden

Tussen de Palmerswaard in Rhenen en de Amerongse Bovenpolder liggen langs de Nederrijn de Elster Buitenwaarden. De natuurwaarden van dit gebied waren beperkt: verschillende planten konden zich er niet goed ontwikkelen en het ecologisch systeem van de insecten, amfibieën en vissen kon beter. Het was dus hoog tijd om daaraan te werken.

De Elster Buitenwaarden maken deel uit van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) en zijn via een ecoduct verbonden met de Plantage Willem III op de Utrechtse Heuvelrug. De Elster Buitenwaarden zijn open uiterwaarden met in het midden van het gebied een diepe zandwinplas en een oude riviergeul, die nu een smalle sloot is. De uiterwaard grenst aan de stuwwal Utrechtse Heuvelrug. In dit gebied zijn meerdere maatregelen uitgevoerd om de natuur meer ruimte te geven.

Bonte zeldzaamheid

In grote delen van de uiterwaarden is de bestaande toplaag afgegraven en de uiterwaard verlaagd. Er is een nieuwe toplaag ontstaan welke ruimte biedt voor bloemrijke graslanden die insecten aantrekken. Zulke ‘bonte weiden’ zijn zeldzaam geworden, ook in het rivierengebied. Veel vogelsoorten vinden hier een plek om te broeden en foerageren. Denk aan de ijsvogel, oeverzwaluw, kwartelkoning, porseleinhoen, fuut, aalscholver, kleine zwaan, kolgans, smient, grutto en wulp, om er maar een paar te noemen.

Strangen

In de uiterwaarden zijn nevengeulen (strangen) aangelegd: kleine zijarmen van de rivier. Bij normaal waterniveau stroomt het water in de strangen rustiger en is er geen scheepvaart. De nevengeulen worden gevoed door water uit de hoofdrivier. Voor planten, vissen en amfibieën geeft dit water een hogere ecologische kwaliteit en betere leefomgeving. Dat zorgt voor veel leven onder water, met verschillende soorten vis zoals de bittervoorn. 

Over een afstand van anderhalve kilometer zijn de oevers natuurvriendelijk gemaakt. Dat houdt in dat de stenen zijn weggehaald en het ondiepe, luwe water is teruggekeerd. Dit maakt het gebied rustiger voor vegetatie en rivierdieren die hier kunnen opgroeien en ontwikkelen.

Zandwinplas wordt moerasgebied

De oude zandwinplas in de Elster Buitenwaarden bood ruimte voor meer natuurontwikkeling. De grond die bij het afgraven van de graslanden en bij het graven van de strangen vrijkwam, is verwerkt in de plas. Deze is hierdoor kleiner en minder diep geworden. Dat geeft ruimte aan riet en andere plantensoorten. Uiteindelijk zal het gebied zich ontwikkelen tot moerasgebied. Dat heeft grote waarde als broedgebied voor vogels die op moeras en riet zijn aangewezen.

Meer biodiversiteit

De uiterwaarden zijn een metamorfose ondergaan en de bedoeling en verwachting is dat hierdoor de biodiversiteit toeneemt. Veel planten en dieren die van oudsher in de rivier thuishoorden, zullen namelijk terugkeren of zich verder ontwikkelen.

Mens en natuur

Het bezoeken van de Elster Buitenwaarden om te genieten van de natuur is nu nog aantrekkelijker worden. Het gebied blijft toegankelijk voor wandelaars en heeft zelfs meer wandelroutes gekregen. Vogels en andere dieren worden hierbij niet gehinderd, want wandelaars mogen niet in het middendeel van het gebied komen.

Maatregelen

Geulen en strangen aangelegd en verbeterd

We hebben bestaande, natuurlijke nevengeulen en strangen opnieuw uitgegraven en beter verbonden met de rivier. Ook zijn er nieuwe geulen en strangen met ondiep water aangelegd. Hierdoor is het rivierengebied een rijkere leefomgeving voor planten en dieren geworden.
Lees meer

Rivierhout plaatsen

Natuurvriendelijke oevers

Door menselijke ingrepen in onze wateren, zoals stenen oevers, is het leefgebied voor veel waterplanten en -dieren achteruitgegaan. Veel van het oorspronkelijke ondiepe, luwe water is verdwenen en daarmee een ecologisch waardevol leefgebied. Met natuurvriendelijke oevers is dat leefgebied teruggebracht.
Lees meer

Vispassages aanleggen

Wetlands gecreëerd

Door de aanleg van dijken en intensief gebruik van de uiterwaarden is veel van de dynamiek langs de waterkant verdwenen. Zo kan de rivier niet meer regelmatig buiten zijn oevers  treden. De karakteristieke wetlands zijn hierdoor op veel plekken verdwenen. Door de uiterwaarden te verlagen, hebben we het water – en daarmee veel dieren en planten – weer de ruimte gegeven en brengen we wetlands terug.
Lees meer

 
Cookie-instellingen