Herstellen van riviernatuur 

De natuur in en rond rivieren heeft een belangrijke rol in Nederland. Onze rivieren zijn een leefgebied voor veel planten en dieren, leveren drinkwater voor de mens, beregeningswater voor de landbouw, en vormen een waterbuffer in natte én droge tijden. Maar door scheepsvaart, veiligheid en ander menselijk ingrijpen ging de riviernatuur de afgelopen eeuwen flink achteruit. Planten- en diersoorten verminderden in aantal of verdwenen zelfs. Dat betekent dat de biodiversiteit afnam. Dat moet anders. Daarom zetten we ons in om de ecologische waterkwaliteit te verbeteren. De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is een van de programma’s die helpen de natuur te herstellen. 

De Wilpsche Klei: realiseren van natuurvriendelijke oevers en een meestromende geul 

De uiterwaard Wilpsche Klei ligt aan de westelijke oever van de IJssel ter hoogte van Deventer. Het gebied is onderdeel van het Natura 2000-gebied Rijntakken en Natuurnetwerk Nederland. Het gebied bestaat voor een groot deel uit grasland, afgewisseld met zachthoutooibos, riet, ruigte en struweel. In de Wilpsche Klei bevinden zich twee diepe voormalig zandwinplassen. Daarnaast zijn er een aantal kleine plassen of poelen met stilstaand water. 

Meestromende geul 

Voor het verbeteren van de waterkwaliteit, zonder schade toe te brengen aan planten en dieren, is het maken van een ondiepe stromende geul belangrijk. Bepaalde vissoorten zoals winde, serpeling, sneep en barbeel profiteren hiervan. Een van de maatregelen om dit te bereiken is het aanleggen van een meestromende geul. In de Wilpsche Klei ligt deze mogelijkheid er door beide voormalige zandwinplassen te verbinden met de IJssel. 

Natuurvriendelijke oevers 

Voor het verbeteren van de ecologische waterkwaliteit is het creëren van een ondiep stromende leefomgeving voor vis, ongewervelde dieren (zoals waterkevers en watervlooien) en waterplanten belangrijk. Dit is te bereiken door de aanleg van natuurvriendelijke oevers. Een natuurvriendelijke oever is meer geleidelijke en natuurlijkere overgang van water naar land. Elke versteende oever die we herstellen, gaat er anders uitzien. Van een licht glooiende oever vol met planten en grassoorten, geschikt voor bijvoorbeeld libellen en rietvogels, tot een steilere onbegroeide wand waarin vogelsoorten zoals de oeverzwaluw of de ijsvogel geschikte broedplekken vinden. En alles daartussenin. 

Het schetsontwerp  

Het toekomstbeeld van de meestromende geul en de natuurvriendelijke oevers in de Wilpsche Klei kunt u zien in het schetsontwerp. Op dit moment zitten we in de ontwerpfase. De afgelopen tijd zijn er gesprekken gevoerd met verschillende mensen die met het gebied te maken hebben, zoals de grondeigenaren en grondgebruikers in de Wilpsche Klei. De verschillende wensen van hen én de doelen van de KRW staan in het schetsontwerp. Een duidelijkere versie van het schetsontwerp is via deze link in te zien. 

Ontwerp Wilpsche Klei 

Het is de bedoeling om een meestromende geul van ongeveer 3,1 km en vier natuurvriendelijke oevers van in totaal 1,2 km te ontwikkelen (zie het schetsontwerp op de pagina hierboven). 

Het vervolg 

Na het schetsontwerp werken we het plan in detail uit tot een voorlopig ontwerp. Het schetsontwerp zoals die nu is kan dus nog veranderen. Het ontwerp moet namelijk goed uitvoerbaar zijn en zo min mogelijk invloed op de bestaande natuur en omgeving hebben. De komende tijd gaan we aan de slag met het uitwerken van het schetsontwerp. Daarbij horen diverse veldonderzoeken. In het begin van de volgende ontwerpfase presenteren we het schetsontwerp en horen we graag hoe we het plan samen nog beter kunnen maken.   

Planning 

Voor de Wilpsche Klei is de planning dat het voorlopige ontwerp in juni 2025 gereed is. Er wordt gestreefd het project in 2027 af te ronden.  

Bijlage - Omgeving in beeld 

Tijdens het ontwerpen van riviernatuur houden we rekening met verschillende aspecten. Zo komen we tot het best passende ontwerp voor de omgeving. Om een idee te geven hebben we kaarten bijgevoegd van de omgeving Wilpsche Klei.  De kaarten zijn via deze link te bekijken.