In het gebied rondom het Zwarte Water werken we aan twee natuurdoelen. Als eerste verbeteren we de onderwaternatuur volgens de Kaderrichtlijn Water. Hiervoor creëren we luwtezones in het Zwarte Water tussen Hasselt en Zwarte Meer. Daarnaast verbeteren we de biodiversiteit in het Natura 2000-gebied. Hiervoor leggen we een nevengeul aan in Genne-Overwaters.

In het Zwarte Water is de kwaliteit van de waternatuur onderzocht. Uit dat onderzoek bleek dat het met de visstand niet goed gesteld was. Daarom nemen we maatregelen. We helpen vissoorten die thuishoren in dit soort water hier paaien en opgroeien.

Bij Genne-Overwaters leggen we een nevengeul aan. Dit zorgt voor een verbetering van de biodiversiteit. In de aan te leggen nevengeul is plaats voor ondiepten en langzaam stromend water. Hier krijgen dier- en plantensoorten die van nature in en rondom de rivier voorkomen, weer de ruimte.
In luwtezones worden (scheeps)golven gedempt, waardoor vissen rustig eitjes kunnen leggen en kunnen opgroeien. De visstand zal hierdoor verbeteren. De luwtezones worden gecreëerd door het plaatsen van damwanden. Die plaatsen we ongeveer 10 meter uit de oever, en zijn duidelijk zichtbaar voor scheepvaart en waterrecreanten.

Het project maakt onderdeel van het programma Kaderrichtlijn Water (KRW); een programma voor de verbetering van de waternatuur in Nederland. Dit is geen nieuw programma. Voor het Zwarte Water is het wel een nieuw project. Rijkswaterstaat heeft verkenningen en achtergrondstudies uitgevoerd en de plannen voor de uitvoeringen zijn opgesteld.

Het project wordt binnenkort aanbesteed. Dit betekent dat we op zoek gaan naar een aannemer die de werkzaamheden kan uitvoeren.

We verwachten dat de aannemer rond de zomer van 2022 start, en begin 2024 klaar is. De aannemer zal beginnen met het aanleggen van de nevengeul, die naar verwachting eind 2022 klaar is.

Een verbeterde biodiversiteit en een verbeterde onderwaternatuur.

Rijkswaterstaat is de opdrachtgever. Voor de nevengeul werken we (financieel) samen met de Provincie Overijssel.  

Met meerdere stakeholders zijn gesprekken gevoerd over de plannen. Naar aanleiding van die gesprekken zijn de plannen op sommige punten aangepast. Het is bij het aanvragen van vergunningen voor de aanleg van de luwtezones mogelijk om vragen te stellen en zienswijzen in te dienen. Het projectplan Waterwet kunt u tot en met 9 maart inzien.

Voor de aanleg van de nevengeul bij Genne-Overwaters is alles vastgesteld en besloten. Dit is door de provincie in het provinciaal inpassingsplan voor het project uiterwaarden Zwarte Water en Vecht. Daarom is hier geen inspraak meer mogelijk.

Bij de uitvoering wordt gewerkt buiten de vaargeul. Scheepvaart in de vaargeul heeft daarom geen last van het project.

De recreatievaart kan wel iets merken van de werkzaamheden. Er wordt namelijk gewerkt in gebieden waar door recreanten veel gevaren wordt. Hier moet u als recreant rekening mee houden. Na uitvoering zullen op een aantal locaties luwtezones gemaakt zijn, daarachter kan niet gevaren worden.

Dit project heeft geen waterveiligheidsopgave en verandert de waterstand niet.

Het project heeft geen effect op de grondwaterstand. Dit is onderzocht en afgestemd met het waterschap.

Bij de aanleg van de nevengeul bij Genne-Overwaters zal zo veel mogelijk aan- en afgevoerd worden over het water. Tijdens deze werkzaamheden kan het zijn dat delen van Genne-Overwaters uit veiligheidsoverwegingen afgesloten zijn voor wandelaars. Als het project klaar is kunt u wandelen over het laarzenpad in de uiterwaard. Daarnaast vindt het maken van de luwtezones bij het Zwarte Water plaats op het water. Als waterrecreant kunt u daar iets van merken.

Het werk vindt zoveel mogelijk op en vanaf het water plaats. De wegen rondom het gebied worden zo min mogelijk gebruikt.

Tijdens de uitvoering kunt u mogelijk in delen van Genne-Overwaters niet wandelen. Na de afronding van het project afgerond is, kunt u wandelen over het laarzenpad in de uiterwaard.

Net als nu zijn er na de uitvoering geen fietspaden in het gebied, deze situatie verandert niet.

De Uiterwaarden van Zwarte Water en Vecht zijn een Natura 2000-gebied en worden beheerd door de provincie Overijssel. Net als nu mogen honden niet loslopen.

In het gebied wordt geen parkeergelegenheid aangelegd. De parkeersituatie blijft zoals deze nu is.

Rijkswaterstaat en de provincie zijn de belangrijkste eigenaren van het gebied en voeren het beheer en onderhoud uit.

Met dit project worden voor het Zwarte Water de maatregelen voor het verbeteren van de onderwaternatuur uitgevoerd. Daar is nu geen vervolg voor nodig. Of er andere projecten gaan spelen in het gebied ligt aan andere factoren. In de toekomst kunnen er in het gebied werkzaamheden komen bij het landelijke project ‘Programmatische Aanpak Grote Wateren’. 

Vragen kunt u per mail stellen via: zwartewater@rws.nl, of telefonisch op 0800-8008.

De damwanden staan bij zomerpeil 50 cm boven water, daarnaast staan er op de damwanden om de 150 meter radarreflectorpalen, dit zijn de groene en rode palen met een in elkaar geschoven driehoek bovenop.

De damwanden worden daarnaast ‘ingeleid’ met een open constructie vanaf de oever naar de damwand zodat het duidelijk is dat er iets in het water staat. Denk bijvoorbeeld aan een palenrij, waardoor het water de zone achter de damwand vrij in en uit kan stromen. Deze constructie gaat nog door de aannemer ontworpen worden.

In het Zwarte Water maken we de luwtezones voor het verbeteren van de visstand. In het gebied is veel scheepvaart waardoor het water vooral onder water veel heen en weer gaat, door de zuiging van de schepen. Dat is voor paaiende en opgroeiende vissen te onrustig. Door een dichte constructie te maken wordt dit het beste tegengegaan. Een opener constructie zoals een palenrij met rijshout ertussen houdt deze zuigende werking van de schepen onvoldoende tegen.

De vaargeul is overal minimaal 50 meter breed. De luwtezones komen altijd minimaal 15 meter buiten de vaargeul. De afstand van de vaargeul tot aan de luwtezone is dan 15-30 meter op de smallere delen van het Zwarte Water en tussen de 30 en 70 m op de bredere delen. Er blijft daardoor altijd ruimte voor de recreatievaart om buiten de vaargeul te varen. Hoeveel ruimte precies, is afhankelijk van de breedte van het Zwarte Water.