Het ontwerp is ontstaan uit een verkenning naar kansrijke maatregelen om de waterkwaliteit in de Rosandepolder te verbeteren. De verkenning heeft verschillende leefgebieden in beeld gebracht die in aanmerking komen voor KRW-maatregelen. 

Naast de KRW-doelstelling is gekeken naar de huidige waarden en gebruik in de uiterwaard, zoals cultureel landschap en recreatie. Dit is gedaan op basis van de Landschappelijk ecologische systeemanalyse (LESA). Dit is een hulpmiddel om meer inzicht te krijgen in het ontstaan en functioneren van een (natuur)gebied. Daarnaast heeft de visie van Slijpbeekpark gediend als startpunt van de ontwerpsessies. De zoeklocaties zijn bepaald op basis van de ecologische kaders en gesprekken met grondeigenaren. Met het schetsontwerp geeft Rijkswaterstaat vanuit riviernatuur invulling aan de visie van Slijpbeekpark en houden we rekening met het huidige gebruik van de uiterwaarde. Ook dient het programma van Smart Rivers als ondersteuning bij de uitvoering van de plannen (www.smartrivers.nl).

Bovengenoemde partijen hebben tijdens ontwerpsessies meegedacht over het ontwerp.
We hebben onder andere gekeken naar cultureel landschappelijke waarden, raakvlakken in de omgeving, de werking van de Slijpbeek met de huidige knelpunten en mogelijke oplossingen voor het te kort debiet en de natuurvriendelijke inrichting.

De omgevingsvisie van de gemeente Renkum focust zich in de Rosandepolder met name op recreatie en diversiteit van het landschap. Het ontwerp zorgt ervoor dat de recreatiemogelijkheden ongewijzigd blijven en houdt rekening met culturele aspecten.

Het oeverbeheer dat momenteel uitgevoerd wordt is conform de vegetatielegger die ontwikkeld is door Rijkswaterstaat. De vegetatielegger is een instrument dat bijdraagt aan het vegetatieonderhoud en bestaat uit overzichtskaarten en regels. Met de vegetatielegger wordt voorkomen dat door het doorgroeien en uitbreiden van vegetatie in het rivierbed leidt tot onverantwoorde hoge waterstanden. Het oeverbeheer van de Rosandepolder sluit hierop aan. Meer informatie over de vegetatie legger van Rijkswaterstaat kunt u vinden op www.rijkswaterstaat.nl/vegetatielegger

Om de Slijpbeek succesvol om te vormen tot moeraszone is het van groot belang dat er voldoende water uit de Slijpbeek komt. De herinrichting vanuit de KRW heeft ook een zekere sponswerking. Hoe meer moeraszone, hoe groter de sponswerking. De beek heeft onvoldoende water om de gehele beekloop voor de KRW te benutten.

Recreatie blijft met het schetsontwerp op dezelfde manier mogelijk. Het bestaande Klompenpad blijft in zijn huidige vorm bestaan en de toegankelijkheid hiervan blijft onveranderd. Hier is in ontwerpsessies en keukentafelgesprekken met grondeigenaren over gesproken. Op dit moment is er geen aanleiding te veronderstellen dat de maatregelen invloed hebben op recreëren in het gebied.

Hier zal in de volgende ontwerpfase rekening mee gehouden worden. We zullen met belanghebbenden in gesprek gaan om tot een passende oplossing te komen.

De natuurvriendelijke oevers zijn ontworpen op ecologische effectiviteit bij waterstanden die voornamelijk voorkomen tussen maart en juni. Van maart tot en met juni zijn ecologisch belangrijke maanden omdat vissen dan paaien, planten kiemen, vogels broeden etc. In deze kwetsbare periode dus zijn soorten tijdelijk meer plaatsgebonden.

Er is een kansverdeling welke waterstanden op de Nederrijn voorkomen in deze maanden. Daarnaast houden we er rekening mee dat de Nederrijn hier een vast stuwpeil heeft waardoor de waterstand hier minder fluctueert dan op andere locaties.

We verwachten niet dat hier een toename in muggen zal zijn. Het Hoogheemraadschap van Delfland heeft recentelijk een studie uitgevoerd waarbij een vergelijkbare maatregel is uitgevoerd in de buurt van kassen. Eigenaren van de kassen deelden deze zorgen ook. Uit het onderzoek is toen gebleken dat door het lokale herstel van het ecosysteem er meer natuurlijke vijanden voor de insecten kwamen die juist insecten of hun larven eten. Denk hierbij aan vissen en vogels. Muggen houden bovendien niet van stromend water. Met onze maatregelen scheppen we geen condities voor een toename van muggen.

Er is een bureaustudie gedaan naar mogelijke bodemverontreiniging. Hieruit is onder andere gebleken dat in het verleden tussen Kasteel Rosande en de Slijpbeek verontreinigd puin in de bodem is aangetroffen tot een diepte van 1,7 meter onder het maaiveld. In de volgende ontwerpfase zullen de milieu hygiënische verontreinigingen in meer detail in beeld worden gebracht.

Er zijn op het moment nog geen grondboringen uitgevoerd; dat staat gepland voor de volgende ontwerpfase. Het grondstromenplan, waarin wordt vastgelegd hoe grond wordt afgevoerd of hergebruikt, wordt eveneens in een later stadium opgesteld.

In de Rosandepolder worden door het verdeelwerk meerdere belangen gediend. Uit gesprekken met stakeholders en belanghebbenden in de Rosandepolder, zoals eigenaren en pachters, is gebleken dat op andere plekken in de Rosandepolder water nodig is voor agrarisch gebruik. Wanneer er wordt gekozen om het verdeelwerk te verwijderen, komen deze delen droog te staan, wat ten kosten gaat van andere gebruikers.

Door het herstel van de beekmonding zal de beekloop meer gaan meanderen en kronkelen. Op deze manier wordt het water van de Slijpbeek minder snel afgevoerd, en langer vastgehouden. 

Samen met het waterschap is bepaald dat dit de komende jaren moet lukken met de watertoevoer.

Zie hieronder een schematische weergave van het ontwerpproces. De publieksbijeenkomst van het schetsontwerp heeft plaatsgevonden op 17 juni, en is hieronder in het rood omcirkeld. Het schema daaronder weergeeft de vervolgstappen richting het voorlopig ontwerp.

Wij geven invulling aan het verbeteren van de riviernatuur. Alle input die tijdens publieksbijeenkomsten verzameld is, wordt meegenomen in de verdere ontwikkeling van het schetsontwerp. Aandachtspunten worden meegenomen in onze onderzoeken en ideeën toetsen we op haalbaarheid.

Bij elk project wordt rekening gehouden met het ‘meekoppelen’ van andere maatregelen. Meekoppelkansen dragen niet direct bij aan het doel maar kunnen wel tegelijkertijd worden uitgevoerd.

Daarnaast is het ook mogelijk om formele zienswijzen in te dienen. Er worden verschillende besluitvormingsdocumenten gemaakt worden die open staan voor het indienen van zienswijze door belanghebbenden.

Via www.samenwerkenaanriviernatuur.nl kunt u zich opgeven voor de nieuwsvoorzieningen van Rijkswaterstaat. Die zal in de eerstkomende periode nog van algemene aard zijn, maar dan steeds meer worden toegespitst op specifieke rivieren, gebieden en/of uiterwaarden.

Wanneer het ontwerp zich in een verder stadium bevindt organiseren we opnieuw een publieksbijeenkomst.

Afgelopen maanden hebben wij keukentafelgesprekken gevoerd met de grondeigenaren die mogelijk geraakt worden door de KRW-maatregelen. Daarnaast is er met medeoverheden gesproken over de belangen en opgave in het gebied. Deze gesprekken hebben ons een goed beeld gegeven over een mogelijk ontwerp en haalbaarheid van de KRW-opgave in de Rosandepolder. De input is inmiddels uitgewerkt in een schetsontwerp. Op basis van deze schets gaan we met u, andere stakeholders en belanghebbenden in gesprek.

Met de huidige kennis verwachten we in 2025 een start te maken. In 2027 moeten alle projecten zijn afgerond. Tijdens de volgende publieksbijeenkomst hopen we meer duidelijkheid te geven over de uitvoeringsplanning.