Aan de rechteroever van de IJssel, ter hoogte van de plaatsen Windesheim en Harculo, liggen de Buitenwaarden Windesheim. In het zuidelijke deel van het gebied zijn zandwinplassen met begroeide oevers aanwezig. Deze plassen zijn ontstaan op de plaats van een oude geul die vergraven is ten behoeve van kleiwinning. Rondom deze plassen en in het middendeel van het gebied is natuurlijk grasland aanwezig. Het zuidelijke deel van de Buitenwaarden Windesheim is in eigendom van Staatsbosbeheer. Het noordelijke deel van het gebied is ingericht als productiegrasland en is in particulier eigendom. Langs de winterdijk liggen in de moerassige laagte enkele kleine geïsoleerde plassen die voor de natuur heel waardevol zijn. Er staan ook enkele woningen in het gebied.    

Waarom?  

Door allerlei ingrepen in het riviersysteem ten behoeve van onder andere hoogwaterveiligheid, scheepvaart, landbouw en drinkwater is het leefgebied van veel dier- en plantensoorten verdwenen of achteruitgegaan. Daarom onderzoeken we waar we de riviernatuur kunnen verbeteren. Zo dragen we bij aan het doel van de Kaderrichtlijn Water om de waterkwaliteit op orde te krijgen.   

Hoe? 

In Buitenwaarden Windesheim kunnen twee meestromende nevengeulen worden gerealiseerd. Hierdoor worden natuurlijke processen van erosie en sedimentatie van zand hersteld en wordt de variatie aan stroming, diepte en helderheid van water in de uiterwaard vergroot. Zo ontstaan gebieden met ondiep, stromend water, dat zuurstofrijk is en geschikt leefgebied vormt voor zeldzame en beschermde soorten als barbeel en sneep. Op deze manier verbetert de ecologische waterkwaliteit op dit deel van de IJssel.   

Door de oever natuurvriendelijker in te richten met minder verharding en meer natuurlijke onderwaterstructuren, ontstaat er meer leefgebied voor soorten als de rivierrombout en andere onderwaterdiertjes, water- en oeverplanten en voor vissoorten zoals winde en rivierprik. Zo vergroot de maatregel de rijkdom aan kenmerkende soorten in de rivier.   

Door rivierhout in de IJssel te plaatsen ontstaat een interessant onderwaterbiotoop. Wieren, algen en mossen vestigen zich op het hout en trekken minuscule waterdiertjes aan. Die trekken weer vissen aan, die ook nog eens hun eitjes kunnen leggen op de rustige plekjes tussen de takken en wortels. Ook vinden vislarven en (jonge) vis tussen de takken een veilig heenkomen. Zo vormt het rivierhout als het ware een zoetwaterkoraalrif dat het ecosysteem verrijkt.