Herstellen van riviernatuur 

De natuur in en rond rivieren heeft een belangrijke rol in Nederland. Onze rivieren zijn een leefgebied voor veel planten en dieren, leveren drinkwater voor de mens, beregeningswater voor de landbouw, en vormen een waterbuffer in natte én droge tijden. Maar door scheepvaart, veiligheid en ander menselijk ingrijpen ging de riviernatuur de afgelopen eeuwen flink achteruit. Planten- en diersoorten verminderden in aantal of verdwenen zelfs. Dat betekent dat de biodiversiteit afnam. Dat moet anders. Daarom zetten we ons in om de ecologische waterkwaliteit te verbeteren. De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is een van de programma’s die helpen de natuur te herstellen. 

Stokebrandsweerd: realiseren van een meestromende geul en een strang 

De uiterwaard Stokebrandsweerd ligt aan de oostelijke oever van de IJssel. Bovenstrooms ligt de monding van het Stroomkanaal van Hackfort, en stroomafwaarts de monding van de Berkel. Het gebied is onderdeel van Natura 2000-gebied Rijntakken en Natuurnetwerk Nederland. Het gebied wordt voor een groot deel gebruikt als uitloopgebied van de gemeente Zutphen, dat links van deze uiterwaard ligt.  

In de Stokebrandsweerd zijn al eerder een nevengeul en een plas aangelegd die de natuurwaarden in het gebied hebben verbeterd. Dit viel onder het programma NURG (Nadere Uitwerking Rivierengebied).  

Meestromende geul 

Voor het verbeteren van de kwaliteit van het water zonder schade aan dieren en planten is het maken van een ondiepe, stromende geul, belangrijk. Bepaalde vissoorten zoals Winde, Serpeling, Sneep en Barbeel profiteren hiervan. Een van de maatregelen om dit te bereiken is het maken van een meestromende geul. In de Stokebrandsweerd is dit mogelijk door de bestaande nevengeul op twee plekken te verbinden met de IJssel.  

Strang 

Naast de meestromende geul is er in het gebied ruimte om nog een extra strang aan te leggen. Een strang is een nevengeul van een rivier. De ruimte voor de strang is tussen de meestromende geul en de IJssel. Deze strang kan worden gerealiseerd in het natuurlijk lager gelegen gebied die hier aanwezig is en stroomt niet mee met de IJssel. Hiermee maken we een diverser leefgebied.  

Het schetsontwerp 

De locatie die we op het oog hebben voor de meestromende geul en de strang kunt u zien in het schetsontwerp. Om tot dit schetsontwerp te komen zijn er afgelopen tijd gesprekken gevoerd met de directe belanghebbenden zoals de grondeigenaren. De wensen van hen én de doelen van de KRW zijn zo veel mogelijk in het schetsontwerp verwerkt. 

Het is de bedoeling om een meestromende geul van ongeveer 1,4 km en een strang van ongeveer 0,5 km te ontwikkelen. Door deze combinatie wordt er zowel een hoog dynamisch als laag dynamisch leefgebied gerealiseerd waar verschillende plant- en diersoorten van zullen profiteren. De huidige natuurwaarden, zoals de geïsoleerde plas blijft behouden.   

Het vervolg 

Na het schetsontwerp werken we het plan in detail uit tot een voorlopig ontwerp. Het schetsontwerp zoals die nu is kan dus nog veranderen. Het ontwerp moet namelijk goed uitvoerbaar zijn en zo min mogelijk invloed op de bestaande natuur en omgeving hebben. De komende tijd gaan we aan de slag met het uitwerken van het schetsontwerp. Daarbij horen diverse veldonderzoeken. In het begin van de volgende ontwerpfase presenteren we het schetsontwerp en horen we graag hoe we het plan samen nog beter kunnen maken.   

Planning 

Voor de Stokebrandsweerd is de planning dat het voorlopige ontwerp in het derde kwartaal van 2024 klaar is. Er wordt gestreefd het project in 2027 af te ronden.